قاموس مداوا با غذاوگیاه
اثر دکتر احمد قدامه
انتشارات النفائس بیروت،
ترجمه دکتر محمد حسین ورپشتی
157) الصدفیات The ostracode
آن حیوان بی مهره از تیره صدفها، بدنه آن نرم و پوشیده از صدف معروف به المحاریات است شناخت انسان از آن به عنوان غذا ماقبل تاریخ برمیگردد و دلیل آن وجود آثار تاریخی اولیه در مراکز تاریخی است.
اکنون نیز در قبایلی در آفریقا با جمعآوری صدف ها و کوبیدن آن ها در صخره ها و باز کردن صدف مثل اجداد خود از آنها تغذیه می کنند و به آن میوه دریایی گویند.
امروزه پرورش صدف به عنوان یک صنعت تجاری در بسیاری از مراکز دنیا بوجود آمده و قواعد و اصول این مرکز 1)جمع آوری 2) پرورش آن 3)توزیع آنها 4)محافظت از سلامتی آنها به شکل بهداشتی سالم از سالیان دور تحت نظر دولت ها در هر دولتی ایجاد شده.
در طب قدیم:
آن بهعنوان گوشتی که اگر کوبیده و به بدن بمالند و خشک شود ,باعث تقویت نیروی آن میشود. خوردن گوشت آن ساکت کننده درد معده و مرق آن باعث روان شدن شکم، جلای دندان، نافع در زخم چشم و کلفت شدن پلک ها و اگر سرمه کشند، خشک کننده و اگر صدف را بسوزانند و بکوبند جهت زخم خبیث (= بد) نافع و اگر با سرکه و عسل عجین کنند جهت جراحات عفونی مفید است .بهترین صدف آن است که در آبهای شیرین یا در دریا نوع سپید آن تازه گرفته باشند که باعث خشک شدن زخم سینه و ریه و جلای لکه های پوستی می شود.
ارزش غذایی آن:1) میزان پروتئین آن به اندازه ماهی است ولی هضم آن آسانتر از گوشت حیوانات دیگر است و ثقل آن کمتر و حاوی انواع ویتامین ها است بخصوص نوع D و انواع املاح معدنی سدیم و ید و آهن و کلسیم و مس و گوگرد و فسفر و منگنز.
درطب جدید: صدفها در بیماریی کلیوی و در کسانی که بیماریی شدید قلبی دارند به سبب سدیم بالا ممنوع است و نیز در چاقها چون باعث نوشیدن آب زیاد می شود و نیز افرادی که غدۀ تیروئید آنها پرکار است بخاطر زیادی ید ممنوع است، در کسانی که سختی هاضمه دارند بخاطر مواد چرب ممنوع است.
توصیه شده که افراد سالم صدف بخورند به صورت متعادل و اطفال از 7-6 سالگی و کسانی که کم خونی دارند و ورزشکاران و یا آنها که از بیماریی برخاسته اند یا کسانی که کار فکری دارند و کسانی که بیماری خفیف کبدی دارند یا التهاب غدد لنفاوی دارند و یا نادانان مصرف کنند لازم است که انتخاب صدف 1)تازه باشد 2) دارای رنگ درخشان و براق باشد 3) صدف کاملا محکم باشد 4) قبل از مصرف آن را بشویند 5) با سرکه و آبلیمو بخورند تا رطوبت آن در بدن گرفته شود 6) اگر پخته شده لازم است که از خوردن مواد سخت هضم دوری کنند و نیز از سالاد های چرب و ادویه زیاد دوری کنند.
167) طحال= La-rate (The Spleen)
آن عضو درونی بدن در چپ معده و دندۀ آخری است. مطلب مهم در آن، آنست که طحال مرکز ساخت گلبول های قرمز و مهمترین منبع آهن بدن و شبانه روز در حالت ساخت گلبول های قرمز است.
به این دلیل طحال را در تلاش در حمایت از عفونتها و مسمومیت ها در اثر بیماری ها اثر دارد. مثل تب تیفوئید، تیفوس، سل، مالاریا که در این حالات بدن نیاز شدید به گلبولهای قرمز دارد و کار طحال چند برابر می شود و بزرگ می شود طحال وظایف دیگری هم دارد که هنوز زیاد روشن نیست. علمای جراح گویند آن برای هضم ضرورتی ندارد و چون حیات انسان به آن بستگی ندارد میتوان آن را درآورد بدون آن که باعث اضطراب بزرگی در بدن شود.)جز در ایمنی و حفاظت در برابر پنوموکک ها مترجم)
در طب قدیم:
خوردن طحال , غذایی راناپسند می کند, اگرچه کباب پز آن قاطع اسهال و مقوی لثه می دانستند. ضرر آن کندی هاضمه،اثر قابضی و دفع ضرر آن به پارگی آن و پاک کردن رگهای آن است. گرچه خوردن طحال در مذاهب اسلامی حلال شمرده شده اما در مذهب امامیه آن را حرام شمرده چون حاوی خون کثیف است و خوردن خون حرام است نزد همه مذاهب وآن نص آیه قرآن است.
و نیز گویند: « اگر طحال را با گوشت بپزید و آن سوراخ شده باشد در ظرفی بگذارید آنچه زیر طحال است حرام و آنچه از گوشت که بالای آن است حلال است و اگر سوراخ نشده هر آنچه با آن بوده حرام نیست»
اما در طب جدید خوردن طحال گاو و گوسفند در کم خونی و سل و روماتیسم مفید است و نیز در تنظیم قاعدگی غیر منظم زنانه و بیماری های کبدی مفید است.