قاموسنامه – پتاسیم و پرتقال

قاموس مداوا با غذاوگیاه

  اثر دکتر احمد قدامه

انتشارات النفائس بیروت،

 ترجمه دکتر محمد حسین ورپشتی

 

50) پتاسیم L,potassium (the potassium)

که فلزی نرم، سپید درخشان که با کلر ممزوج به شکل کلرور پتاسیم وجود دارد و تولید پتاس می کند واجب است که در هر لیتر خون انسان 220-180 میلی گرم از پتاسیم وجود داشته باشد و کمتر و بیشتر از این مقدار سبب اضطراب بدن می شود .

کمتر از این مقدار باعث سستی ساق و تمایل به خوابیدن می شود و تنگی در سینه و ایجاد اضطراب عصبی و دید می شود. بحثهای جدید علمی ثابت کرده در دانشگاه کالیفرنیا و مرکز ادارۀ جنگ در لس آنجلس که کمبود پتاسیم در بدن باعث سوتغذیه عضلانی و امراض عصبی عضلانی می شود که علت آن را نمی توان جست. معتقدند در خلال روزهای اولیه این امراض که آن ارثی است و باعث برون رفت پتاسیم از روزنه های سلولهای عضلانی می شود و اینگونه باعث کمبود پتاسیم در عضلات می شود که در موقع عمل نیاز به آن است و در نتیجه باید پتاسیم را از راه خوراکی به آنها داد تا از برون رفت پتاسیم جلوگیری شود. لذا توصیه به غذاهای حاوی پتاسیم می کنند که بهترین آنها زردک است.

 

 

28) پرتقال L.orange (the orange)

میوه درخت از تیره پرتقال به نام های پرتقال، البرتقال، البردقان، موطن اصلی آن چین است. چینی ها از 2200 سال (قبل از تولد مسیح ) آن را می‌شناختند و آن را رمز سعادت می دانستند و در کتاب تاریخی منسوب به کنفوسیوس در چین آمده و نیز در سرزمین‌های دیگر آسیا، چینی‌ها از پوست و بذر و برگ آن استفاده زیاد میکردند.

در تاریخ: پرتقال اولین بار از چین به هند آورده شد بعد به شام و مصر که شروع به زراعت آن شد در هزار سال قبل از میلاد.

نیز بار دیگر در جنگ صلیبی ها توسط اروپاییان آنرا از شرق به غرب بردند و از آنجا به آمریکا برده شد، اول به هایئنی، بعد به مکزیک و آمریکای مرکزی و بعد به فلوریدا در ۱۵۶۵ میلادی در کالیفرنیا ۱۷۶۱ برده و در سال ۱۸۰۰در مناطق زیادی کشت شد.

پرتغال در اول بار در سواحل مدیترانه و در مزارع فرانسه بعداً کشت شد و جزء ثروتمندان کسی به خاطر قیمت بالای آن، چیزی از آن نمی خورد، طوری که بسیاری کودکان اصلا آن را نمی‌شناختند و اعیان نیز در عید ها آن را به یکدیگر هدیه می‌دادند.

پرتقال انواع مختلف دارد بر حسب مناطقی که رشد می کند. پرتقال واشنگتن به نام نافال یا باهیا مهمترین نوع آن است که تخم ندارد و منشا آن برزیل است. پرتقال کالیفرنیا به خاطر پوست قرمز آن به نام دموی مشهور است به پرتغال اسپانیا به خاطر بزرگی حجم آن و خوشمزگی آن معروف است پرتقال الجزایر به کوچکی و پرآبی معروف است و پرتغال فرانسه به ترشی با بوی عطر آن  مشهور است.

مهم ترین  سرزمین های معروف پرتغال 1)برزیل 2)مکزیک 3)اسپانیا 4)ایتالیا 5)فلسطین مکان آن در سبد غذای پرتقال میوه گرانی است به سبب مزۀ ترش آن فکر می‌شود که در بدنه آن مواد معدنی کم دارد و این خطا است.

آب پرتقال منبع مواد معدنی است آب آن کمک به بدن می کند.

در  زیادی اسیدهای خونی که از هضم مواد گوشتی و روغنی به دست می آید اثر می کند.(پادزهر)

ترکیب شیمیایی انواع پرتقال نزدیک هم است و هر میوه به طور متوسط حاوی ۹۰ درصد آب و نه درصد پروتئین و 2درصد مواد روغنی و ۵ نوع مواد معدنی و هشت درصد الیاف و ارزش کالری آن ۴۵ کیلو کالری است. مواد معدنی آن 10 درصد گوگرد، ۲۲ درصد فسفر، 3 درصد سود، ۱۸۷ میلی پتاس، ۴۳ میلی گرم کلسیم و 4/. میلی گرم آهن و 40/0 میلی مس و بروم و روی  و منیزیم دارد. درصد گرم آب پرتقال 1) 100 میلی ویتامین C، ۷۵ میلی گرم ویتامین B₁ و

یک فنجان آب پرتقال حاوی است 122 میلی گرم از ویتامین سی است چه کمک به بدن در مبارزه با عفونت‌ها میکند.

 آثار پرتقال در طب:

• مفید برای سینه و سرفه است 2) مقوی کبد و رشد دهنده بدن نشاط‌آور جریان خون است.3) دافع فضولات از روده 4)مفید برای مغز و عصبی است لذا اگر آب آن را با آب لیمو ترش مخلوط کنند، بدن را از بسیاری امراض حفظ می‌کند. 5)این به یکی از میوه های مهم در اشتهاء به غذا و علاج بیماری ها است. پزشکان توصیه به خوردن پرتقال و نوشیدن آب آن جهت آب کردن چربی های بدن و نیز درمان فشار خون بالا می کند.

آن را اگر قبل از غذا بخورند باز کننده اشتها است و در اسکوربوت، خوردگی دندان، تثبیت کلسیم در استخوان و سرفه خروسکی و ذات الریه و تب و بیماری‌های خون دماغ و استفراغ حاملگی و امراض عصبی و اضطراب معده و کبد و دیابت مفید است. اگر آب پرتقال را با کمی شکر مخلوط کنید، دردهای آنفولانزا و زکام را تخفیف میدهد و بهتر از خوردن آب پرتقال با آب معمولی است.

خوردن زیاد آب پرتقال برای افراد زخم معده و اثتی عشر بد است .

گل پرتقال فواید زیاد دارد مثل تمدد اعصاب و کاهش عرق و تشنج و خفقان و پریشانی و جوشانده دم کشیده آن و نیز برگ آن اگر بجوشد (10-20 گرم در لیتر آب) جهت کاهش دردسر و سرفه و سکسکه مفید است.

امروزه فواید پوست پرتقال کشف شده از جمله علائم روماتیسم که پوست آن را برمی دارند و بر جای درد می نهند و لب پرتقال را به مدت ۱۵ دقیقه به صورت می مالند چین و چروک صورت را به تاخیر می‌اندازد.

دکتر جار فیز در کتاب طب السقوب خود گفته: « آب نیمی از پرتقال و نیمی لیمو را اگر  با زرده تخم مرغ و با یک قاشق کوچک عسل خوب، بهترین دارو برای تعداد زیادی امراض نیکو است  که باید نیم ساعت قبل از غذا خورده شود.»

مصرف در صنعت: امکان استخراج روغن خوراکی از پرتقال وجود دارد و از پوست آن رنگی که در تثبیت رنگهای حریری مصنوعی به کار می‌رود و نیز ماده که در مداوای زخم های عمیق به کار میرود از آن جدا کرده اند. در پرتقال ماده‌ای به نام کاروتن است که به ویتامین A تبدیل می شود.

پوسته آن در صنعت کفش و لباس مصرف دارد تا نرم و لطیف شود و اگر پرتقال سوراخ شده را آویزان کنید در کمد لباسی و در آن یک  کف دست قرنفل باشد حشرات را از آنجا دور می کند.