فارسي: بادام زميني

علمي:Arachis hypogaea

انگليسي:Peanut

فرانسه:Ara hid asauche

عربي: فول سوداني

 

روغن آن از مخلوط گليسيريدهاي زير درست شده است: 1- اسيد اولئيك(50%) 2-لينولئيك(18-30%) 3-پالمتيك (8%) 4- استئاريك 5- آراشيدونيك و 6-بهنيك و ليگنوسريك (10%)واسیدایکوسانوئیک است .(7و8و9و73)

دانه آن 70% وزن كلي ميوه است و داراي آب(5%)، مواد ازته(36%)، مواد چرب(37%)، مواد غيرازته و سلولز(1%) و خاكستر(3-6/1%) است.

روغن آن داراي گليسيريدهاي اسيد چرب اشباع و غيراشباع است.(7و8)

علفي يكساله، داراي ساقه هاي راست و خوابيده،50-30 سانتي، برگها مركب از  دو زوج برگچه و دو نوع گل زرد رنگ و متمايز از يكديگر، بعضي گلها بزرگ و غير زايا، برخي كوچك و زايا و روي ساقه ها خوابيده، دمگل انواع اخير پس از آميزش در گل به سمت زمين خميدگي حاصل كرده، درون خاك مي رود، طوري كه تخمدان در داخل خاك به نمو خود ادامه داده، بدل به ميوه اي ناشكوفا مي شود.

ميوة آن 5/3 سانتي با پوستة خارجي آن به رنگ خاكستري مايل به زرد شكننده كه روي آن يك تا سه برجستگي مشاهده مي شود كه هر يك محل دانه هاي درون ميوه است. اغلب دانه تخم مرغي شكل است و سطح خارجي آن را پوسته اي نازك به رنگ قهوه اي مايل به قرمز مي پوشاند بدون آندوسپرم.(7و8و73)

روغن بادام زميني در تشديد تصلب شراين مؤثر است يا آنكه كلسترول را كم مي كند و نيز به علت عدم دقت در تهيه كره يا روغن آن قارچ Aspergillus sp در آن رشد می کند که سم سرطان زای افلاتوکین را ترشح می کند .(7)

 

بعنوان تنقیه رودهcc 130 از روغن آن در آب حمام3-2 بار در هفته مصرف می شود(73)

 

الف)طبق نظر نويسندگان معاصر:

 اين گياه داراي روغني شبيه روغن زيتون است و مهمترين مصرف آن برای تغذيه است ولي چون غير خشك شونده است در رنگسازي مصرف ندارد ولي مايع نرم كننده بسيار خوبي است. روغن آن به عنوان حلال در تزريقات داخل عضلاني كاربرد دارد. تفاله حاصله غذاي خوب براي حيوانات است.(9و73)

روغن آن در تهيه روغن كامفربا يا بدون زيتون مصرف مي شود و با سولفات نيكوتين و محلول آمونياك و آب باران امولسيوني جهت دفع حشرات و شنه تهيه مي شود كه در كشاورزي بكار مي رود.(8)

روغن بادام سه گونه است: 1- فشار اول بدون حرارت جهت تغذيه 2- روغن دوم كه تفاله اول با آب است. 3- روغن سوم كه به مصرف تهيه صابون مي رسد. روغن اول بايد زلال و بو و طعم ملايم(شبيه فندق) بدون ته نشين باشد(8)

خوردن نارس آن ترشح شير را زيادمي كند. در چين آن را مقوي و هاضم و نرم كننده سينه مي دانند. تفاله آن در كمبودها و عقب ماندگي ذهني و فكري اثر شفابخشي دارد و در افزايش قند در پائين ترين رديف است زيرا به آهستگي قند را به موازات ترشح انسولين زياد مي كند(در ديابتي ها توصيه مي شود)(7)

در طب هندی روغن آن جهت یبوست، نورالژی و دررفتگی مفاصل بکار می برند(73)

ب)طبق نظر حكماي قديم:

 آن قمسي از لوز بري است شبيه به حب صنوبر و در جوف آن شعبه هايي كه به مغزش رسيده، گرم و خشك و بسيار قابض و روغن آن را زيت السوداني گويند. روغنش گرم و تر است، مولد خون صالح و ملطف اخلاط و جهت امراض سودا مثل جنون و وسواس و ادرار فضلات و تفتيح سدد و اورام بارده نافع است.(3)[1]

[1]  منابع

  • دكتر آئينه چي ص241
  • دكتر زرگري ج1ص623
  • معارف ج1ص431و465
  • تحفه ص772
  • PDRاثر دیوید هبر ص624