مرآت العقول
باب2) جوامع فی الدواب التی لا یوکل لحمها
1)حسین بن محمد از معلی بن محمد از بسطام بن مره از اسحاق بن حسان از میثم بن واقد از علی بن حسن العبدی از ابی هارون از ابی سعید خدری سوال شد سخن شما دربارۀ این ماهی که برادران ما از اهل کوفه آن را حرام می دانند چیست؟ ابوسعید گفت: « شنیده‌ام از رسول خدا(ص) که می فرمود: « کوفه جمجمه عرب است (یعنی محل مسکن عرب) و مخزن ایمان است، پس از آن خبرت را دریافت کردم که رسول خدا(ص) در مکه روزی مکث کرد و بعد از مکه خارج شد و در حال خروج به عده ای که نشسته بودند و غذا می‌خوردند عبور کرد گفتند: « ای رسول خدا بفرمایید به غذا» به آنها فرمود: « بلی که نبی شما در بین شما خوش باشد» و جلو آنها نشست واز تکه نانی از آنها خورد و نگاهی به خورش آنها کرد و فرمود: « این خورش چیست؟» گفتند: « آن مارماهی است»، حضرت (ص) آنچه را که در دست پاره کرده بود را دور انداخت و برخاست» ابوسعید گفت: « از آنچه مردم دیدند بین آنها اختلاف افتاد، عده ای گفتند و رسول خدا(ص) آن را حرام کرده و عده‌ای گفتند، آن را حرام نکرده بلکه خود را معاف کرده بلکه اگر حرام می کرد ما را از خوردن آن نهی می‌کرد، روای گفت: سخنان آنها را حفظ کردم و دنبال رسول خدا(ص) برای افتادم تا رسیدم به گروهی که غذا می‌خوردند، گفتند:« بفرمایید ای رسول خدا(ص)» فرمود: « بلی به آمدن نبی خود خوشحال باشید» و جلو آنها نشست و من نیز با او نشستم، چون خواست با آنها بخورد نگاهی به خورش آنها کرد و فرمود: « این خورش چیه» گفتند: « سوسمار» حضرت(ص) لقمه را دور انداخت و برخاست و ابوسعید گفت: « بین مردم بعد از آن اختلاف افتاد» و عده‌ای گفتند: « رسول خدا آن را حرام کرده چون نخورد و عده‌ای گفتند: حرام نکرده بلکه خود را معاف کرد وگرنه ما را از خوردن آن معاف می کرد.
باز دنبال رسول خدا(ص) رفتیم تا رسیدیم به اول صفا و مروه و عده‌ای ظروف غذایی که در آنها غذا میجوشید بودند، گفتند: « ای رسول خدا بر ما منت بند و از غذای ما بفرما. حضرت(ص) فرمود: « در ظروف غذای شما چیه؟ گفتند: « الاغهایی که بر آن سوار می شویم، آنها را ذبح کردیم، پس از حضرت(ع) روی گرداند از ظروف آنها و بر پای خود ایستاد و از آنها با نیکویی جدا شد و بعد از بین آنها اختلاف افتاد، بعضی گفتند رسول خدا(ص) حرام کرده گوشت الاغ را و بعضی گفتند: او از ظروف شما جدا شد تا شما برنگردید به کشتن چهارپایان، ابوسعید گفت: « رسول خدا(ص) به سوی من برگشت چون به او رسیدم فرمود: « ای ابا سعید بلال را برایم فراخوان چون بلال آمد فرمود: « ای بلال از کوه ابا قبیس بالا برو و داد بزن که رسول خدا(ص) حرام کرده مارماهی سوسمار و الاغ اهلی را، پس از خدا بترسید و وی را عزیز بشمرید و از ماهی جز آنچه پولک دارد نخورید که خدای تعالی هفتصد قوم را مسخ کرده و 4 صد گروه در خشکی و سیصد گروه در دریا هستند و بعد این آیه را خواند: « فجعلنهم احادیث و مزقنهم کل ممزق» سورۀ سبا آیه 19.
2) از علی بن ابراهیم از پدرش از ابن محبوب از داوود بن فرقه از امام صادق(ص) که فرمود: « از درندگان صاحبان نیش و پرندگان صاحب چنگال همگی حرامند».
3) از علی بن ابراهیم از پدرش از ابن ابی عمیر از حماد از حلبی از امام صادق (ع) از رسول خدا(ص) که فرمود: « از درندگان صاحب نیش و پرندگان صاحب چنگال، حرامند و از درندگان چیزی نخورید».
4) از علی بن ابراهیم از پدرش از عمر بن عثمان از حسین بن خالد که گفت: « به حضرت کاظم(ع) گفتم: « خوردن گوشت فیل حلال است؟ » فرمود: « نه»، گفتم: « برای چه؟ » فرمود: « چون آن مثله است و خدا حرام کرده حیوانات مسخ شده و گوشت آنها به هر شکل که باشد».
5) از علی بن ابراهیم از پدرش از ابن ابی عمیر ازحماد از حلبی از از امام صادق(ع) که فرمود: « سوسمار و موش و میمون و خوک مسخ شده اند (و حرامند).
6) از عده ای ازاصحاب ما از سهل بن زیاد از ابن ابی بخران از عاصم بن حمید از ابی سهل قریشی که گفت: « از امام صادق(ع) پرسیدم از گوشت سگ» فرمود: « آن مسخ شده است» گفتم: « آیا حرام است فرمود: « آن نجس است».
7) محمد بن یحیی از احمد بن محمد عن محمد بن یحیی از غیاث بن ابراهیم که گفت: « امام صادق(ع) کراهت داشت از خوردن هر صاحب».
8) از محمد بن یحیی از عمرکی بن علی از علی بن جعفر از برادرش امام کاظم(ع) که گفت: « از حضرت(ع) پرسیدم که کلاغ سیاه و زاغ آیا خوردن آنها حلال است» فرمود: «حلال نیست هر دو نوع»
9) از عده‌ای از یاران ما از احمد بن محمد بن خالد از بکر بن صالح از سلیمان جعفری از امام رضا(ع) که فرمود: « خوردن طاووس حلال نیست و نیز تخم آن حیوان».
10) از علی بن ابراهیم از پدرش از ابن ابی عمیر از عمر بن اذنیه از محمد بن مسلم و زراره که از امام باقر(ع) سوال کرد از خوردن گوشت الاغ اهلی فرمود: « رسول خدا(ص) نهی کردند خوردن گوشت آنها در روز جنگ خیبر و نهی از خوردن آن به خاطر نیاز مردم به حمل بارها بود و مردم دستانشان بسته می‌شد وگرنه حرام آنهایی است که خدا در قرآن بیان فرموده و دیگر هیچ.
11) محمد بن یحیی از احمد بن محمد از محمد بن سنان از ابی الجارود از امام باقر(ع) که فرمود: « مسلمانان در جنگ خیبر جهاد کردند، پس بسوی چهارپایان خود دویدند ( که آنها را بکشند) ولی رسول خدا(ص) امر بر کفایت ظروف به خودشان کرد ( که چهارپایان را نکشند) ولی نه فرمود که حرام است و این به خاطر بقاء چارپایان آنها بود.
12) محمد بن یحیی از احمد بن محمد از علی بن الحکم از آبان بن تغلب از امام صادق(ع) که فرمود: « ( در جواب گوشت استر) نخورید مگر به ضرورت» و نیز از گوشت الاغ اهلی فرمود: « درختان حضرت علی(ع) آمده که ایشان نهی فرموده از خوردن آن».
13) ابوعلی الاشعری از محمد بن عبدالجبار از صفوان از ابن مسکان که گفت: « از امام صادق(ع) پرسیدم از گوشت الاغ فرمود: « رسول خدا نهی فرمود: از خوردن آن در روز خیبر و سوال کردم از خوردن است و استر» فرمود: « رسول خدا(ص) نهی فرمود از خوردن آن مگر به ضرورت (جانی)».
14) از محمد بن یحیی از احمد بن محمد از محمد بن حسن الاشعری از امام رضا(ع) که فرمود: « فیل مسخ شده ملکه زنا کرده است، گرگ مسخ شده اعراب دیوث است، خرگوش مسخ شده زنی است که به شوهر خود خیانت کرده و زمان حیض غسل نکرده، و طواف مسخ شده دزدی است و که مال مردم را می دزدید و خوک و میمون قومی از بنی اسرائیل بودند که در شنبه طغیان کردند و ماهی گرفتند، سوسمار و ملخ فرقه ای از بنی اسرائیل بودند که ایمان نمی آورند زمانی که بر حضرت عیسی(ع) غذای آسمانی نازل شد پس عده ای در دریا و عده ای در خشکی ماندند و عقرب کسی است که خبرچینی می کرد و خرس و زنبور کسانی بودند که در میزان فروش دزدی می کردند».
15) از محمد بن یحیی از احمد بن محمد از محمد بن مسلم از ابی یحیی واسطی که از امام هشتم امام رضا(ع) پرسیدند از کلاغ سیاه، حضرت(ع) فرمود: « از آن نخورید و چه کسی کلاغ را برای شما حلال کرده است».
16) از عده‌ای از یاران ما از از احمد بن محمد از بکر بن صالح از سلیمان جعفری از امام رضا(ع) که فرمود: « طاووس یک مردی زیبا و سالم بود و چون عاشق زن مرد دیگری شد به او تجاوز کرد، خداوند آنها را مسخ کرد به صورت دو طاووس نر و ماده که نه گوشت و نه تخم آن ها خوردنی باشد».