قاموس مداوا با غذاوگیاه
اثر دکتر احمد قدامه
انتشارات النفائس بیروت،
ترجمه دکتر محمد حسین ورپشتی
150) اشمندور= آغوز The Colostrum
آن اول شیر از پستان گاو و گوسفند است بعد از زایمان که با شیر ترکیباتش فرق دارد, با رنگ زرد و غنی از مواد از ته و نمک و فقیر از آب و قند و کره و مادۀ کازوئین آن کمتر از شیر است و با حرارت منجمد میشود و در شام به نام شمندور در ریفه بنام الصمغه در عربی بنام اللبا گویند. در طب گفته اند: « اگر با عسل مخلوط نکنید, هضم آن کند می شود و باعث خلط غلیظ و نفوذ آن در گوارش کم میشود ,ولی با عسل مقدار زیادی از آن وارد بدن می شود. برای مرطوبین بد و و باعث تحریک قولنج و ایجاد سنگ و درد معده می شود. آن باعث چاقی، مصلح مزاج کبد گرم و غذایی آن زیاد، تولید نفخ و سدد در کبد و کلیه و جمیع امراض سرد میشود.
در طب جدید:
آغور مزایای بیشتر از شیر دارد، اما در شهرها کمیاب است ,ولی اگر یافت شد, باید با شکر یا عسل مصرف شود به جای سر شیر.
174) عبادالشمس =آفتاب گردان l,helianthe(The Sun flower)
گیاهی از تیره آفتابگردان با انواع آن: 1) آفتابگردان سنوی 2) حشیشه العقرب 3) عسقولی 4) طرطوقه 5) القلقاس رومی 6) سیب زمینی[1]
این گیاه نظر هندی‌ها گیاه مقدس بوده، موطن اصلی آن آمریکا جنوبی بوده و از آن به بعد در سرزمین‌های دیگر کاشته شده و امروزه آن یکی از محصولات مهم در روسیه، رومانی، آمریکا، آرژانتین است. رشد آن سریع و در انواع خاک ها می روید. از تخم آن روغنی استخراج می‌کند که در فشرده اول به نسبت 20% و روغن آن از نظر اسیدهای چرب غیر اشباع حاوی 90% است. پروتئین تخم آن 52% و اسید چرب اشباع آن9-7% و نیز دارای ویتامین های ومواد فسفر و گلیسیرید است متوسط خوردن آن ۷۰ گرم قبل از شام است و این روغن مرغوب حاوی مواد مغذی زیاد است. تخم این گیاه جهت مرغان خانگی مفید است و گیاه آن برای چهارپایان و روغن آن در صابون سازی در واکسن سازی مصرف دارد.
[1] شرح مفصل ان در کتاب دکتر زرگری ج3ص175 ومعارف دکتر میرحیدر ج1ص419 ودکتر گل گلاب ص155وکتاب دیوید هبر ص803 امده