مقدمه:

پیشرفت شگفت انگیز علوم در سالهای اخیر در زمینه های مختلف بالاخص شیمی و شاخه های مختلف آن از جمله بیوشیمی دارویی و خصوصاً شیمی گیاهی ضمن بازنمودن افق بسیار گسترده در شناخت مواد طبیعی و دارویی موجب شناخت و عرضه داروهای مختلف و تحول چشمگیر در بهبود درمان و افزایش سلامتی جامعه بشری گردیده است

در این راستا مطالعات نوین درگستره مطالعات زیست دستیابی داروها بالاخص بررسی بالینی فرآورده های دارویی سنتزی که مراحل بسیار مطالعات فارکولوژیک را پشت سرگذاشته موجب شناخت هرچه بیشتر عوارض جانبی و ناخواسته به این گونه داروها گردیده، به طوری که درحال حاضر سالیانه تعداد قابل توجهی از داروهای شیمیایی از بازار دارویی حذف و داروهای دیگری جایگزین آنها می شود و در این میان میلیونها انسان از عوارض این داروها رنجور و دردمند باقی می مانند.

باتوجه به این عوارض شوم و ناگوار موجب رویکرد دوباره متخصصین دارویی به طبیعت و استفاده از داروهای طبیعی و گیاهی گردید، به طوری که قرن21، قرن بازگشت به طبیعت نامگذاری شد و تلاشهای گسترده ای از سراسر جهان جهت شناخت مواد مؤثر گیاهان و استفاده از داروهای گیاهی شروع و حاصل آن عرضه فرآورده های متنوع از داروهای گیاهی گردیده است که هم به عنوان داروی اصلی برای درمان بیماریها و هم داروی کمکی به همراه سایر داروها به کاربرده شده  و توصیه می گردد.

خوشبختانه کشور زرخیز، هم به لطف پروردگار سبحان با برخورداری از موهبت آب و هوای متنوع دارای فلور بسیار قوی گیاهی بوده و به همین سبب با روییده شدن تعداد متنابهی از گیاهان دارویی مفید از دیرباز مورد توجه دانشمندان و دانش پژوهان سراسر دنیا قرارداشته و حاصل آن تقویت دانشمندان و داروپزشکان بزرگی بوده است که طی قرون متوالی حاصل پژوهش و تجربه خود را در آثار گرانبهای خود ثبت و در اختیار قرارداده که موجب اعتلای علم پزشکی در جهان و نجات میلیونها انسان در سراسر دنیا گردیده است.

آثار علمی دانشمندانی چون اهوازی، علی بن ابن طبری، ابوبکرمحمدبن زکریای رازی، شیخ الرئیس ابوعلی سینا، ابوریحان بیرونی، علی بن موفق هروی، سیداسماعیل جرجانی و دیگران در زمینه پزشکی و داروشناسی هنوز هم اهمیت بالای علمی خود را از دست نداده و مورد استفاده پژوهشگران و طالبین علم جهت شناسایی اثرات درمانی گیاهان و مواد طبیعی آنها می باشد.

جای بسی خوشحالی است که در تداوم راه بزرگان گذشته هم اکنون در گوشه و کنار این سرزمین دانش پرور علاقمندانی قدر علم نموده و با تلاش بسیار و تحمل رنج و زحمت فراوان سعی در فروزان نگاه داشتن مشعل علمی گذشتگان را دارند.

دکتر محمدحسین ورپشتی یکی از دانش پژوهانی است که از دیرباز و از زمان دانشجویی به اهمیت آثار دانشمندان گذشته در این زمینه پی برده و با مطالعه و پژوهش در منابع داروپزشکی گذشته و انجام مطالعات گسترده بالینی بر روی داروهای گیاهی سعی در احیای گیاه درمانی علمی بر پایه مطالعات تجربی پیشینیان با توجه به دانش روز نموده است.

مؤلف ارجمند سعی نموده آخرین یافته های علمی را در مورد گیاهان دارویی مختلف مورد ذکر قرارداده و مرجعی را عرضه نماید که طالبین گیاه درمانی بتوانند با استفاده و استناد به آن در کمک به بیماران و درمان آنها موفق باشند. امیداست این کوشش بی دریغ و مخلصانه مورد قبول و توجه اهل نظرقرارگیرد.

در این راستا او با برخورداری از کمکهای علمی همه جانبه، زیرنظر دانشمند فرهیخته و وارسته آقای دکتر غلامرضا اصغری استاد گروه فارماکوگنوزی و گیاهان دارویی دانشکده داروسازی اصفهان که از علاقمندان و پژوهندگان گیاهان دارویی است تجربیات و حاصل مطالعات چندین ساله خود را با تدوین این کتاب در اختیار طالبین و دوستداران گیاه درمانی قرارداده است.

از زحمات سرکارخانم دکتر شاداب ده شهری رزیدنت گروه فارماکوگنوزی نیز به خاطر ویراستاری متن تقدیر می نماید.

در خاتمه لازم می داند از مؤسسه محترم «انتشارات چهارباغ» که از ناشرین برگزیده اصفهان می باشد و مدیر فرهیخته وتلاشگر آقای سید ابوالحسن شفیع اُف که عمری را در خدمت فرهنگ و گسترش دانش استان صرف نموده اند تشکر نموده توفیق همگان را از درگاه حضرت دوست آرزو نماید.

ومن ا…توفیق وعلیه التکلان

فریبرز معطر