قاموس مداوا با غذاوگیاه
اثر دکتر احمد قدامه
انتشارات النفائس بیروت،
ترجمه دکتر محمد حسین ورپشتی
213)القطائف=کیک خامه
نوع شیرینی عربی که از آرد گندم، روغن، شکر و گیاه سریش و شربت قند و نوشیدنی‌های مست کننده و بر حسب نوع شیرینی می‌سازند. قطائف جمع قطیفه در لغت به معنای حوله است که سازنده‌ها به آن این اسم را داده‌اند به علت شباهت آن از جهت طراوت و نرمی و لطافت آن به حوله اعراب از قدیم آن را می‌شناختند و در کتب خود ذکر کرده اند
راوی عصر عباسی روایت کرده که خلیفه «المکتفی با ا…»( 289-295هد یا 902-908 میلادی)
عده ای شعرا را به سفره ای دعوت کرد و جلو آنها قطایف گذاشت با یک لایه نان و تشریفات تمام یکی از شعرا گفت:
«قطایف قد حشیت باللوز=و الکسر الماذی حشو اللوز
تسبح فی اذی دهن الجوز=سررت لما وقعت فی حوزی»
ابن بیطار در سال ۶۴۶ در کتاب جامع خود از قطائف گفته:
قطائف با گردو و روغن که مخلوط شده باشد، چاق کننده است اما در دهان باعث جوش می‌شود، مگر آنکه پوست گردو را کنده باشند، آن کثیر الغذا است و روی آن سکنجبین ترش می‌خورند و معمولا با گردو زود هضم است و برای پیران وسرد مزاجان موافق است.» داوود انطاکی متوفی(هجری1008-1599میلادی) در کتاب تذکر خود گفته:« نانی که خمیر آن خوب برآمده باشد، سفید و پاک و ترد مثل اسفنج است بعد آن را در روغن بادام و عسل فرو می‌کنند (و می‌خورند) و آن با پسته و عسل چاقی بدن و ایجاد خون پاک کند و سریع الهضم است و مغذی و مقوی بدن است و از باقلوا بهتر است و اگر قبل از غذا خورده شود، سنگین است و اشتهاء را از بین برد و آن غذای افراد ناقه است که از بیماری‌ها برخاسته اند.».
242) الکعک=کیک شیرینیl,gateaux=(the cake)
نانی که از آرد می‌پزند و به آن شکر و شیره و خمیره و مواد دیگر بر حسب شکل و روش ساخت آن اضافه می‌کنند و عناصر آن در پاکی طعم و مزه آن اثرگذار است و تمایز آن از نان آن است که آن نانی است که آب آن خشک شده و سفت و سبک و سرخ رنگ شده است. اسم کعک از کاک فارسی است که به عربی رفته و اطلاق به نانی گرد از آرد و شیر و شکر است.